درد شانه یکی از مشکلات بسیار شایع در بین بیماران است. درد شانه ممکن است مستقیما از خود مفصل شانه ناشی شود و یا به سایر ساختارهای بدن مانند گردن، دیافراگم یا قلب مربوط باشد. مشکلات مربوط به مفصل شانه که بیش از همه شایع هستند، دارای برخی ویژگیها و علائم مشترک هستند. در هنگام ارزیابی و معاینهی شانهی دردناک، بسار مهم است که به دنبال علائم هشداردهندهای بود که نشان میدهند نیاز به بررسیها و تستهای تشخیصی بیشتر و احتمالا درمانهای اورژانسی میباشد.
نحوه کار شانه
شانه از سه استخوان تشکیل شده است: كلاویكول (كلواربون)، كتفلا (تیغه شانه)، و هومروس (استخوان بازوی فوقانی). روتاتور کاف، گروهی از چهار عضله به علاوه تاندونها و رباطها، گوی هومروس را در کاسه تشکیل داده شده توسط کلاویک و کتف نگه میدارد.
وقتی همه چیز خوب پیش میرود، ما میتوانیم بازوهای خود را به سمت بالا و پایین ، از یک طرف به طرف دیگر و به صورت دایرهای حرکت دهیم. اما اگر یکی از عضلات یا رباطهای روتاتور کاف ضعیف یا پاره شود، شانه از تعادل خارج میشود. “معمولاً وقتی مشکلی برای بردن دستها به بالای سر خود یا بستن سینه بند در پشت خود دارید.v
علل درد شانه
معمولا افرادی که به درد مفصل شانه دچار میشوند، به طور همزمان از چند مشکل رنج میبرند. شایعترین عللی که موجب شانه درد میشوند، عبارتند از:
پارگی روتاتورکاف
فرسایش و تحلیل رفتن تاندونهای روتاتور کاف با بالا رفتن سن، امری طبیعی است. تاندون روتاتور کاف به مرور زمان و با بالا رفتن سن، ضعیف شده و مستعد آسیبدیدگی و پارگی میشود. در این حالت، زمین خوردن یا ضرب دیدن شانه میتواند موجب پارگی کامل یا جزئی تاندون شود که با درد و ضعف عضلات همراه است که تا سه هفته تسکین نمییابد
بورسیت مفصل شانه
بورسیت مفصل شانه به معنای التهاب بورسهای مفصلی شانه است. التهاب بورسهای زیر استخوان آکرومیون در شانه، یکی از علل شایع درد شانه است که بر اثر گیرافتادگی بورس مفصلی بین تاندون روتاتور کاف و استخوان آکرومیون، ایجاد میشود. درد ناشی از بورسیت شانه معمولا درقسمت بیرونی مفصل شانه حس میشود.
دررفتگی (یا بی ثباتی) مفصل شانه
دررفتگی مفصل شانهمعمولا با درد شدیدی همراه است که هنگام تلاش برای حرکت دادن شانه حس میشود و این درد تا زمان جاانداختن مفصل در جای خود، ادامه دارد. علت دیگری از دررفتگی مفصل شانه، بیثباتی یا نیمهدررفتگی مفصل شانه است که در آن، مفصل شانه در هنگام حرکت کردن از محل خود کمی خارج میشود و سپس دوباره سر جای خود بازمی گردد
شانه یخزده (خشکی و گرفتگی مفصل شانه)
شانه یخزده یا کپسولیت چسبنده یکی از علل شایع درد شانه است. هرچند شانه یخ زده دارای علائم و نشانههای متمایز و مشخصی است، با این حال گاهی با آسیب روتاتور کاف اشتباه گرفته میشود. این عارضه موجب درد شدید شانه، خشکی و بی حرکتی مفصل شانه و از دست دادن قابلیت عملکردی مفصل شانه میشود.
شکستگی شانه (شکستگی بالای استخوان بازو)
شکستگی شانه معمولا در ناحیه بالای استخوان بازو رخ میدهد. استخوان بازو یا هموروس استخوانی است که بین آرنج و شانه قرار دارد.
آرتروز شانه
آرتروز شانه نیز از دیگر علل شایع شانه درد است که با بالا رفتن سن بروز میکند. به طور کلی، فرسایش ناشی از انجام دادن کارهای روزانه موجب آسیب به مفصل شانه میشود. در صورتی که شما زیاد با شانهی خود کار میکنید و به آن فشار وارد میکنید و یا سابقهی ابتلا به آسیبهای شانه را دارید، احتمال بروز آرتروز مفصل شانه در شما بیشتر است.
علائم
در هنگام آسیبدیدگی شانه برخی از علائم بیشتر بارز هستند و برخی دیگر ممکن است نادیده گرفته شوند. بنابراین بسیار مهم است که تمامی علائم و نشانهها مورد توجه قرار گیرند. علائمی که نیاز به توجه و اقدام فوری دارند عبارتند از:
- درد شانه که بیش از یک هفته طول کشیده است.
- درد شانه که مرتبا عود میکند و دوباره خوب میشود.
- مشکل در بالا آوردن دست
- درد یا مشکل داشتن در برداشتن اجسام با دست
- درد شانه که عصرها شدیدتر میشود.
- شنیدن صدای تق تق یا صدای غیر عادی مانند صدای سایش از درون مفصل شانه، در هنگام حرکت دادن شانه
انواع شانه درد
- احساس سوزش: درد عصبها
- درد مبهم: درد مفصل یا استخوان
- درد کلی و مبهم بعد از فعالیت فیزیکی: درد عضلات
- درد تیز و تیرکشنده: گیرافتادگی یکی از اجزای شانه
تشخیص
مانند تمامی بیماریها و مشکلات دیگر، درد شانه نیز زمانی به موثرترین شکل ممکن درمان میشود که علت دقیق آن به درستی تشخیص داده شود:
- معاینه: پزشک شما ممکن است با توجه به علائم شما و بررسی شرح حال و سوابق پزشکی شما به علت درد شانه پی ببرد.
- آزمایشات عکسبرداری: تصاویر رادیوگرافی شانه با اشعه ایکس یا اسکن ام.آر.آی میتوانند به پزشک شما کمک کنند که به روشی غیرتهاجمی، درون مفصل شانه و بافتهای آن را مشاهده کند.
- تستهای آزمایشگاهی برای مشکلات مفصل شانه: پزشک شما ممکن است انجام آزمایش خون یا سایر آزمایشات را برای تشخیص علت درد شانه تجویز کند.
درمان درد شانه
متد R.I.C.E
آسیب حاد مفصل شانه باید با اقدامات فوری و اولیهی زیر درمان شوند:
- استراحت (Rest): از مفصل شانه و بازوی خود استفاده نکنید.
- کمپرس سرد (Ice): قرار دادن کمپرس سرد یا انجام سرمادرمانی روی مفصل شانه موجب کاهش درد و التهاب شانه میشود.
- بانداژ فشاری (Compression): اعمال بانداژ فشاری یا استفاده از شانه بند کشی موجب کاهش تورم شانه میشود.
- بالا گرفتن دست (Elevate): در صورت امکان، دست خود را در موقعیتی بالاتر از قلب قرار دهید تا به کاهش تورم کمک کنید. بهترین راه برای این کار استفاده از اسلینگ (گردن آویز) بازویی است.
دارودرمانی
داروهایی مانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی میتوانند به کاهش التهاب شانه که ناشی از آرتروز یا آسیبدیدگی است، کمک کنند. میتوانید در مورد داروهای پرکاربرد برای تسکین درد شانه از پزشک خود سوال کنید.
تزریق کورتیکاستروئید
در صورتی که التهاب مفصلی به یک یا تعداد کمی از مفاصل محدود باشد، ممکن است پزشک داروی کورتیکاستروئید را مستقیما درون مفصل دردناک تزریق کند.
فیزیوتراپی درد شانه
- درمانگر تاریخچه پزشکی شما را به دقت مرور میکند، این تاریخچه پزشکی شامل اطلاعاتی است که نشان میدهد چگونه آسیبدیدگی و درد شما ایجاد شده است
- شانه شما را ارزیابی میکند تا ببیند که چگونه با تاریخچه پزشکی شما مطابقت دارد و ارزیابی کند که آیا تحقیقات بیشتری (اشعه ایکس، سونوگرافی یا اسکن MRI) لازم است یا خیر
- او بررسی میکند که آیا درد کمر یا گردن شما یک علت مراجع دارد یا اینکه آیا یک مشکل اساسی وجود دارد یا خیر
- حرکات و ورزشهای تقویتی را بر اساس نیازهای خاص شما طراحی میکند تا بتوانید آنها را در خانه انجام دهید
- انتخاب میکند که کدام یک از روشهای درمانی برای آسیب شما بهتر است (موبیلیزاسیون، درمان دستی مفصل یا ماساژ بافت نرم)
پیروی از یک برنامه مبتنی بر فیزیوتراپی اغلب میتواند از نیاز به جراحی جلوگیری کند. اطمینان داشته باشید که درک گسترده از آناتومی و فیزیولوژی به همراه ترکیبی از مهارتهای دستی و دانش قدرت و تمرینات هوازی باعث بهبود درد و سلامتی شما میشود. یک برنامه تقویتی ممکن است به زمان نیاز داشته باشد، بنابراین پیروی از این بازه زمانی قبل از اینکه به دنبال جراحی بروید بسیار مهم است.
درمانهای کایروپراکتیک
با وجود تمامی بافتهای همبندی که از مفصل شانه پشتیبانی میکنندف باز هم ممکن است راستای قرارگیری استخوانهای مفصل شانه دچار انحراف شود و عضلات را رباطها، به طور صحیح و در راستای درست، به مفصل نیرو وارد نکنند. این موضوع موجب گرفتگی و اسپاسم عضلانی، التهاب و درد میشود. انجام درمانهای دستی ملایم بر روی مفصل شانه میتواند مفصل را مجددا جااندازی کند و در راستای صحیح قرار دهد.