پیچ خوردگی مچ پا شایع‌ترین آسیب پا محسوب می شود. این آسیب دیدگی زمانی رخ می دهد که یک یا تعداد بیشتری از رباط ها دچار کشیدگی، پیچ خوردگی یا پارگی شوند. در پیچ خوردگی جزئی، رباط کشیده می شود، اما در موارد جدی رباط ممکن است دچار پارگی شود.
آسیب دیدگی مچ پا سه درجه وجود دارد که عبارتند از :
درجه یک: کشیدگی یا پارگی خفیف رباط مچ پا رخ می دهد. در این نوع آسیب دیدگی مفصل کار می‌کند و می‌توان روی پای آسیب دیده ایستاد. درد کمی در این ناحیه احساس می شود، مچ کمی ورم می‌کند و مفصل کمی سفت می‌شود.
درجه دو: پارگی وخیم‌تر رباط مچ پا دیده می شود. مفصل نیز تا حدودی نامتعادل می‌شود. درد متوسط تا شدیدی احساس می‌شود. ایستادن روی پای آسیب دیده بسیار دردناک است. در این حالت ورم و سفتی در مفصل مچ پا ایجاد می‌شود.
درجه سه: در این مرحله رباط پا کاملا پاره می‌شود و مفصل کاملا تعادل و ثبات خود را از دست می‌دهد. در آسیب دیدگی شدید مچ پا، قادر به ایستادن روی پای آسیب دیده نیستید. درد زیادی در مفصل مچ پا و اطراف آن احساس می شود. حتی ممکن است به واسطه درد دچار غش و ضعف شوید. ورم زیاد و بعدا کبودی در اطراف مفصل دیده می شود.
درمان پیچ خوردگی مچ پا
بیشتر پیچ خوردگی های جزئی مچ پا می توانند در خانه درمان شوند، اما موارد جدی‌تر نیازمند مراقبت پزشکی هستند و ممکن است به انجام عمل جراحی نیز نیاز باشد. اگر درباره شدت پیچ خوردگی دچار تردید هستید، باید برای انجام عکسبرداری از مچ پا به بیمارستان مراجعه کنید.
تا زمانی که ورم کمتر شود، باید باند پا را محکم ببندیم. اگر پا کبود و یا سرد و بی‌حس شد، آن را شل کنید. مچ پا نباید زیاد سفت و یا زیاد شل بسته شود
به محض این که دچار پیچ خوردگی مچ پا شدید، باید از روش استراحت، یخ گذاشتن، بستن محکم مچ پا و بالا بردن پا استفاده کنید. این روش از پیشرفت آسیب دیدگی جلوگیری می کند.
به پا استراحت دهید.
شما باید بلافاصله فعالیتی را که موجب آسیب دیدگی شده است متوقف کنید. بنشینید و به مچ خود استراحت دهید. پا را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
از کمپرس سرد استفاده کنید.
مچ پای خود را با استفاده از کمپرس یخ خنک کنید تا درد و تورم کاهش یابد. یک کیسه یخ را در یک پارچه یا حوله پیچیده و آن را روی مچ پای خود قرار دهید. یخ را به صورت مستقیم روی پوست قرار ندهید، زیرا ممکن است موجب سوختگی پوست در اثر سرما شود.
مدت بیست دقیقه بسته‌ی یخ را روی پا قرار دهید و این کار را سه تا پنج بار در سه روز اول آسیب انجام دهید.
- مراقبت و درمان پیچ خوردگی مچ پا
با باند کشی ببندید .
در صورتی که کمپرس کوچک است اجازه دهید در همان مکان باقی بماند یا با استفاده از یک پارچه نرم مچ پای خود را ببندید. با استفاده از یک باند کشی مقداری فشار روی ناحیه آسیب دیده اعمال کنید تا به محدود کردن تورم کمک کند. این کار باید از انگشتان پا تا بالای مچ و نزدیک زانو انجام شود.
تا زمانی که ورم کمتر شود، باید باند پا را محکم ببندیم. اگر پا کبود و یا سرد و بی‌حس شد، آن را شل کنید. مچ پا نباید زیاد سفت و یا زیاد شل بسته شود.
مچ پا را بالا نگه دارید
قرار دادن مچ پا در سطحی بالاتر از کفل به پیشگیری از تورم و حصول اطمینان از استراحت پا کمک می کند. اگر آسیب دیدگی جدی به نظر می رسد به بیمارستان مراجعه کنید.
گردش خون را بررسی کنید
اطمینان حاصل کنید که بانداژ بیش از اندازه سفت نباشد. ناخن یکی از انگشت های پا را تا زمانی که سفید شود، فشار دهید، سپس آن را رها کنید. رنگ ناخن باید بلافاصله به حالت عادی بازگردد. اگر اینطور نشد، بانداژ بیش از اندازه سفت بسته شده است. آن را باز کرده و باندپیچی را دوباره انجام دهید. هر ۱۰ دقیقه یک بار شرایط را بررسی کنید.
هر دو تا سه ساعت یک بار از کمپرس سرد استفاده کنی
تمرین و تقویت مچ پا
اگر احساس کردید که می‌توانید پا را حرکت دهید، با مچ پا دایره بزنید یا حروف الفبا را با انگشتان پای خود بنویسید. بدین شکل توانایی حرکت را بالا می‌برید. این کار را می‌توانید از روز دوم شروع کنید.
معمولا بعد از آسیب مچ پا ، ماهیچه‌های ساق پا سفت می‌شوند. باید این ماهیچه‌ها را بکشید تا توانایی حرکت را بازیابید. اگر این کار را نکنید دوباره ممکن است آسیب ببیند. مطمئن شوید برای انجام این حرکات کششی آمادگی دارید. سپس آن را انجام دهید.
پس از درمان سعی کنید مچ پای خود را قوی کنید تا دوباره دچار این نوع پیچ خوردگی نشوید. بر روی تعادل خود کار کنید. برای این کار می‌توانید از تخته های تعادل نیز استفاده کنید. پیچ خوردگی معمولا بر روی تعادل تاثیر می‌گذارد و اگر برای تقویت آن تلاش نکنید، دوباره پیچ خوردگی تکرار می‌شود.
توصیه‌ها
– می‌توانید از داروخانه کمپرس سرد تهیه کنید.
– برای نگهداری از مچ پا از آتل یا باند استفاده کنید و از هر گونه حرکتی که باعث درد می‌شود خودداری کنید.
– برای راه رفتن از چوب زیر بغل استفاده کنید.
– می‌توانید از مچ بند به جای باند کشی استفاده کنید. استفاده از مچ بند بسیار به شما کمک می‌کند و احساس راحتی خواهید کرد، اما این راحتی باعث نشود که درباره فعالیت عادی خود را از سر بگیرند. این مچ بندها قابل تنظیم هستند و می‌توانند محکم و یا آزاد شوند.
هشدار
– قبل از تمرین دادن دوباره مچ پا، سعی کنید به پزشک مراجعه کنید ، زیرا ممکن است نیاز به عمل وجود داشته باشد.
– اگر پیچ خوردگی مچ پا از نوع دو یا سه باشد، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
– با عکسبرداری از مچ پا می‌توانید مطمئن شوید که شکستگی وجود نداشته باشد. معمولا همراه پیچ خوردگی شکستگی نیز ایجاد می‌شود.
انواع پیچ خوردگی و درجاتی که به آن داده می‌شود عبارتند از:
- پیچ خوردگی متداول و عادی مچ پا: هنگامی که رباط‌های بیرونی مچ پا یا رباط جلویی ساق پا صدمه ببیند، یک پیچ خوردگی عادی رخ می‌دهد. این رباط‌ها برای برقراری ثبات در مچ پا مهم هستند و تاب خوردن یا غلتیدن مچ پا اغلب دلیل این نوع پیچ خوردگی است. پیچ خوردگی عادی معمولاً زمان نسبتاً کوتاهی برای توان‌بخشی و درمان نیاز دارد.
- پیچ خوردگی بالای مچ پا: این نوع پیچ خوردگی هنگامی اتفاق می‌افتد که رباط بالای مفصل مچ پا، مجموعه‌ای که به آن «پیوند رباطی» می‌گویند، آسیب ببیند.
- پیچ خوردگی درجه ۱: کشش خفیف و وارد آمدن برخی آسیب‌‌ها به رشته و الیاف رباط مچ پا باعث این نوع پیچ خوردگی می‌شود؛ در اینجا مقدار کمی حساسیت و تورم و مقدار کمی ناتوانی در حرکت مفصل مچ پا به وجود می‌آید. در این نوع پیچ خوردگی راه رفتن دردناک، اما ممکن است.
- پیچ خوردگی درجه ۲: پاره شدن بخشی از رباط مچ پا دلیل این نوع پیچ خوردگی است. اگر مفصل مچ پا موردبررسی قرار گرفت و در جهت مشخصی حرکت داده شد، یک لقی و حرکت غیرطبیعی در مفصل آن احساس می‌شود. تورم و حساسیت متوسط، کاهش دامنه حرکت و بی‌ثباتی در مفصل مچ پا در پیچ خوردگی درجه ۲ دیده می‌شود. راه رفتن دردناک است اما غیرممکن نیست.
- پیچ خوردگی درجه ۳: پارگی کامل رباط مچ پا باعث این نوع پیچ خوردگی می‌شود. اگر مفصل مچ پا در حرکات مشخصی کشیده یا هل داده شد، یک حرکت و لقی شدیدی در آن احساس می‌شود. در پیچ خوردگی درجه ۳، تورم و درد زیاد و همچنین بی‌ثباتی قابل‌توجهی در مفصل مچ پا دیده می‌شود. در این نوع راه رفتن غیرممکن است.
اگر در زمینه مطلب انواع و شدت پیچ خوردگی مچ پا سوالی دارید در قسمت دیدگاه ها ارسال نمایید.